ŚWIĘTY JÓZEF ROBOTNIK – Patron Parafii

Święty Józef (hebr. Jehosep – Bóg przydał) – Oblubieniec Najświętszej Maryi Panny i Opiekun Jezusa. Według Ewangelii św. Łukasza, jego ojcem był Heli, a według św. Mateusza – Jakub. Obaj jednak podkreślają, że św. Józef wywodził się z królewskiego rodu Dawida. Maryja została jego narzeczoną.

Według ówczesnego prawa hebrajskiego ten rodzaj narzeczeńskiej obietnicy mógł być rozwiązany jedynie formalnym aktem rozwodowym. Gdy Józef dowiedział się, że jego przyszła żona ma zostać matką, miał zamiar potajemnie Ją oddalić, co było gestem wielkiej delikatności i dobroci, mającym uchronić Ją przed zniesławieniem, a może i śmiercią. Jednak Bóg, posługując się swoim aniołem, wezwał go we śnie, żeby przyjął Najświętszą Maryję Pannę za małżonkę, ponieważ „z Ducha Świętego jest to, co się w Niej poczęło” (Mt 1,20).

W ten sposób Józef zgadza się zostać przybranym ojcem Jezusa, a Jezus zostaje włączony do linii Dawidowych potomków. I tak w Jezusie spełnia się obietnica złożona przez Boga Dawidowi (2 Sm 7,8-16) oraz mesjańskie zapowiedzi z Księgi Izajasza (Iz 7,14). Kolejny sen Józefa jest ostrzeżeniem, żeby zabrał Dziecko i Jego Matkę, ponieważ Herod szuka okazji, żeby je zgładzić.

Święta Rodzina ratuje się ucieczką do Egiptu. Relację na ten temat w Ewangelii św. Mateusza chrześcijanie odczytują w świetle cytowanych tam słów przepowiedni, którą przekazał prorok Ozeasz: „Z Egiptu wezwałem mojego Syna” (Oz 11,1). Synem, który zostaje wezwany z Egiptu, jest tutaj zasadniczo lud izraelski, lecz św. Mateusz odczytuje ten tekst w perspektywie chrześcijańskiej, odnosząc go do Jezusa, który w swojej osobie jest swoistą syntezą historii ludu wybranego i jego oczekiwań.

Po śmierci Heroda św. Józefowi znowu ukaże się (to już trzeci raz) we śnie anioł, przynosząc wiadomość, że droga powrotu do ojczyzny stoi otworem. Święta Rodzina osiada tam w Nazarecie – jednym z miasteczek na terenie Galilei. Jezusa będzie się nazywać „synem Józefa” (J 1,45; 6,42; Łk 4,22) lub „synem cieśli” (Mt 13,55-56; Mk 6,3). 

Po raz ostatni Józef pojawia się na kartach Pisma Świętego podczas pielgrzymki z dwunastoletnim Jezusem do Jerozolimy. Św. Łukasz ukazuje sylwetkę św. Józefa na tle wydarzeń związanych z odnalezieniem dwunastoletniego Jezusa w świątyni jerozolimskiej. Do zatroskanych Rodziców Jezus zwraca się z retorycznym pytaniem: „Czemuście Mnie szukali? Czy nie wiedzieliście, że powinienem być w tym, co należy do mego Ojca?” (Łk 2,49).

W Piśmie świętym poświęcono mu łącznie 26 wierszy. Ewangeliści nie zanotowali jednak żadnego słowa, wypowiedzianego przez Józefa. Po wykonaniu powierzonych mu zadań św. Józef jakby zniknął ze sceny. Jednak to jego milczenie przepełnione jest głęboką wiarą i miłością, a przez to staje się bardzo wymowne: Józef jest tym, który jako pierwszy wziął Jezusa na ręce, przyłączył do swojego rodu i usynowił. Jest wzorem skromności i szlachetności. Można go bez przesady nazwać sprawiedliwym, który żyje z wiary (por. Rz 1,17). W życiu dorosłego Jezusa postać św. Józefa już się nie pojawia, stąd większość biblistów uważa, że umarł prawdopodobnie jeszcze przed publicznym wystąpieniem Zbawiciela. Data i okoliczności jego śmierci pozostają jednak nieznane.

Postać św. Józefa w dziejach Kościoła

W czasach ojców Kościoła św. Józef nie cieszył się zbyt wielkim zainteresowaniem. Zajmowano się nim raczej rzadko, a nigdy w oderwaniu od misterium Chrystusa (czynili tak np. święci Jan Chryzostom i Hieronim). Po całych stuleciach braku głębszego zainteresowania jego osobą zajęli się nim bliżej działający w XII i XIII wieku pisarze chrześcijańscy. Główny plon zasług przypada jednak pod tym względem szkole franciszkańskiej, którą reprezentują głównie św. Bonawentura z Bagnoregio, Piotr Olivi oraz Ubertino da Casa-le.

Znamienna jest również Mowa o św. Józefie św. Bernardyna ze Sieny. Decydujący impuls dla rozwoju kultu oraz studiów nad postacią św. Józefa pochodzi od papieży ostatnich stu lat. Najpierw 8 grudnia 1870 Pius IX ogłosił go patronem Kościoła powszechnego (ze świętem w randze uroczystości 19 marca). Leon XIII wydał w 1889 r. encyklikę Quamquamplu-ries, która jest najbardziej obszernym z papieskich dokumentów na temat osoby świętego. Podaje ona teologiczne podstawy przywilejów św. Józefa i omawia jego misję w Kościele.

Linię tę będą kontynuować również następni papieże, wskazując na św. Józefa jako wzór robotnika i małżonka oraz widząc w nim skuteczną obronę przeciw wojującemu ateizmowi (Pius XI). W r. 1955 Pius XII ustanowi liturgiczny obchód dnia św. Józefa Robotnika, wiążąc go z 1 majem – międzynarodowym świętem Pracy. Wreszcie 19 marca 1961 Jan XXIII oddał pod opiekę świętego Sobór Watykański II, a Jan Paweł po latach poświęcił mu adhortację „Redemptoris custos”.

Dzień św. Józefa

Dniem św. Józefa jest 19 marca. Nie wiadomo dlaczego wybrano ten dzień. Być może powodem była bliskość Uroczystości Zwiastowania Maryi – 25 marca. Być może wpłynął na to fakt, że 19 marca w starożytnym Rzymie czczono boginię Minerwę, patronkę rzemieślników.

Kult św. Józefa

Św. Józef należy do najbardziej czczonych świętych w Kościele. Na Wschodzie jego kult przyjął się wcześniej niż na Zachodzie. Cześć św. Józefa szerzyli wybitni ludzie Kościoła w średniowieczu. W XV wieku wprowadzono wspomnienie św. Józefa do brewiarza. Od XVIII wieku dzień św. Józefa obchodzono jako uroczystość. W XIX wieku papież Pius IX ogłosił św. Józefa patronem i opiekunem całego Kościoła. W XX wieku papież Pius XII w 1955 roku proklamował święto pracy – dzień 1 maja – jako dzień św. Józefa rzemieślnika, przyjęty jednak powszechnie jako dzień św. Józefa Robotnika.

Patronat

Św. Józef jest patronem szeregu krajów, m.in. Meksyku, Kanady, Peru, Filipin, Czech, Austrii. W Polsce jest patronem diecezji kujawsko-kaliskiej. Św. Józef jest patronem licznych stowarzyszeń i zgromadzeń zakonnych noszących jego imię. Jest także patronem małżeństw i rodzin chrześcijańskich, dziewictwa, dzieci, sierot, cieśli, stolarzy, rzemieślników, kołodzieji, inżynierów, grabarzy, wychowawców, podróżujących, wypędzonych, bezdomnych, umierających i dobrej śmierci. Jako patrona obrali go sobie także polscy kapłani, więźniowie obozu koncentracyjnego w Dachau. Wzywany bywa w przypadku chorób oczu, w pokusach, a także w sytuacjach beznadziejnych, zwłaszcza braku dachu nad głową.

Miejsca pielgrzymkowe

W Ziemi Świętej  w Nazarecie – na domniemanym miejscu domu św. Józefa, w północnej części dawnej miejscowości – wybudowano kościół św. Józefa zwany „Kościołem Żywiciela”. W Loreto we Włoszech od średniowiecza celem licznych pielgrzymek jest domek św. Rodziny, przeniesiony z Nazaretu. W Polsce szczególnej czci doznaje łaskami słynący obraz św. Józefa w Kaliszu.

Ikonografia

Św. Józefa przedstawia się zazwyczaj z Dzieciątkiem Jezus lub z narzędziami cieśli. Jedno z najstarszych przedstawień w ogóle z IV – lub być może nawet z III wieku – znajduje się w Muzeum Lateraneńskim w Rzymie na tzw. Epitafium Sewera: św. Józef przy żłobku wyciągniętą dłonią osłania Dziecię Jezus i Jego Matkę Maryję.

Modlitwa do św. Józefa Robotnika

Święty Józefie, Opiekunie Dzieciątka Jezus, przeczysty Oblubieńcze Maryi, który wypełniając wiernie swoje obowiązki, pracą rąk zarabiałeś na utrzymanie Świętej Rodziny Nazaretańskiej, weź nas w swoją opiekę, kiedy z ufnością się do Ciebie zwracamy. Ty znasz nasze potrzeby, troski, nadzieje. Ty również przeżywałeś chwile próby, doświadczenia i niepokoju. Do Ciebie się uciekamy ufni, że w Tobie znajdziemy opiekuna.

Wśród rozlicznych zajęć codziennego życia Twoja dusza znajdowała pokój i ukojenie w głębokim zjednoczeniu z Jezusem i Jego Matką, Twojej pieczy powierzonym. Dopomóż i nam zrozumieć, że w naszych potrzebach nie jesteśmy opuszczeni, byśmy w naszej pracy też spotykali Jezusa i przy Nim trwali, podobnie jak Ty to czyniłeś.

Uproś nam tę łaskę, by w naszych rodzinach, w zakładach i miejscach pracy, wszędzie gdzie chrześcijanin pracuje, wszystko było nacechowane miłością, cierpliwością i sprawiedliwością. Niech każdy usiłuje czynić wszystko dobrze, by kiedyś otrzymał bogactwo darów nieba. Amen.

(św. Jan XXIII)

Litania do św. Józefa

Kyrie eleison, Chryste eleison, Kyrie eleison.

Chryste usłysz nas, Chryste wysłuchaj nas.

Ojcze z nieba Boże - zmiłuj się nad nami.

Synu, Odkupicielu świata, Boże

Duchu Święty, Boże

Święta Trójco, Jedyny Boże

Święta Maryjo - módl się za nami.

Święty Józefie, - módl się za nami.

Przesławny potomku Dawida,

Światło Patriarchów,

Oblubieńcze Bogarodzicy,

Opiekunie Odkupiciela,

Przeczysty stróżu Dziewicy,

Żywicielu Syna Bożego,

Troskliwy obrońco Chrystusa,

Sługo Chrystusa,

Sługo zbawienia,

Głowo Najświętszej Rodziny,

Józefie najsprawiedliwszy,

Józefie najczystszy,

Józefie najroztropniejszy,

Józefie najmężniejszy,

Józefie najposłuszniejszy,

Józefie najwierniejszy,

Zwierciadło cierpliwości,

Miłośniku ubóstwa,

Wzorze pracujących,

Ozdobo życia rodzinnego,

Opiekunie dziewic,

Podporo rodzin,

Podporo w trudnościach,

Pociecho nieszczęśliwych,

Nadziejo chorych,

Patronie wygnańców,

Patronie cierpiących,

Patronie ubogich,

Patronie umierających,

Postrachu duchów piekielnych,

Opiekunie Kościoła świętego,

Baranku Boży, który gładzisz grzechy świata - przepuść nam Panie.

Baranku Boży, który gładzisz grzechy świata - wysłuchaj nas Panie.

Baranku Boży, który gładzisz grzechy świata - zmiłuj się nad nami.

 

K. Ustanowił go panem domu swego.

W. I zarządcą wszystkich posiadłości swoich.

 

Módlmy się:

Boże, któryś w niewysłowionej Opatrzności raczył wybrać świętego Józefa na oblubieńca Najświętszej Rodzicielki swojej, spraw, prosimy, abyśmy zasłużyli na Jego orędownictwo w niebie, gdy jako opiekuna czcimy go na ziemi. Który żyjesz i królujesz na wieki wieków. Amen.

 

Święty Józefie, Patronie rodzin, proszę Cię gorąco, opiekuj się naszą rodziną.

Jezu, Maryjo, Józefie św., Wam oddaję serce, ciało i duszę moją. Amen.